Văn minh Maya ko chỉ nổi bật bởi hệ thống chữ viết cổ cải cách và phát triển hoàn thiện, mà còn có nền nghệ thuật, phong cách thiết kế và khối hệ thống thiên văn, toán học đáng kinh ngạc. Dù các nhà khảo cổ học tập luôn cố gắng khám phá, nhưng đến nay vẫn tồn tại nhiều bí hiểm xung quanh trong những nền văn minh bùng cháy nhất của nhân loại.

Bạn đang xem: 13 điều ly kỳ về nền văn minh maya


Người Maya có nguồn gốc từ vùng Mesoamerica, tức Trung Mỹ ngày nay. Khoanh vùng này nằm giữa Mexico và Nam Mỹ, là quê hương của không ít nền văn hóa, trong các số ấy có Aztec, Olmec, Teotihuacan với Toltec. Người Maya ngơi nghỉ trên khu vực mà ngày này là Guatemala, Belize, Honduras, El Salvador và miền nam bộ Mexico.

13. Socola cay

Có rất nhiều người tới thời điểm này vẫn không biết nguồn gốc sô cô la mà chúng ta ăn hằng ngày đến trường đoản cú đâu. Bật mý một chút chính là từ đa số hạt cacao nhưng mà chính tín đồ Maya sẽ phát hiện ra và họ là những người sớm đã tiêu thụ thức uống từ socola. Đối với họ, socola hệt như một nhiều loại thức uống chứa đựng những dấu hiệu về trung tâm linh và họ tin rằng đó là thức uống của Kon – là vị thần mưa. Tín đồ Maya thường nêm thêm vào ớt và bột ngô để tạo ra một thức uống sệt và chế tạo ra bọt.


12. Fan Maya tạo thành cao su

Mặc dù cho rằng cao su đặc là một sáng tạo của thời tân tiến này nhưng thực tế người Maya cổ điển đã tất cả kỹ thuật để tinh luyện cao su thiên nhiên cách đây khoảng 3000 rồi đấy nha. Họ có tác dụng như vậy bằng phương pháp lấy vật liệu nhựa từ cây cao su kết phù hợp với một vài nhiều loại nước cốt từ các cây khác.

Sau đó, họ cũng biến đổi tỉ lệ giữa các thành phần để tạo thành các lớp cao su đặc khác nhau và họ sử dụng cao su để sản xuất bóng cao su đặc thường dùng trong môn thể dục thể thao của họ. Tín đồ Maya cũng tương đối thông minh khi nghĩ ra biện pháp hay ho này đấy chứ nhỉ?


11. Vỏ hộp sọ biến dạng là thời trang

Người Maya bao gồm ý tưởng đơn nhất cho mình về vẻ đẹp hình thể, một trong số đó là trán phẳng cùng dốc. Họ cấm đoán những đứa trẻ có thời cơ để tự có mặt mà gắng vào kia họ áp bắt buộc các đứa trẻ nhỏ tuổi tuổi bằng cách buộc đầy đủ miếng ván vào đầu để định hình lại khung sọ.

Thật tất yêu tưởng tượng được ví như trong quá trình buộc đều miếng ván đó, trẻ em bị tổn thương óc hoặc bể sọ thì làm sao nhỉ? Nghe coi bộ có vẻ rùng rợn nhưng đó cũng chưa hẳn là điều tất yêu xảy ra.

10. Fan Maya ngày nay

*

Dù nền tao nhã này vẫn suy tàn, nhưng hiện giờ còn khoảng 7 triệu con người Maya đang sống trên trên quần thể vực bản địa của ông thân phụ và gìn giữ được nhiều di sản của văn hóa cổ. Những người trong các họ khá hòa nhập cùng với văn hóa hiện đại của những nước mà người ta đang cư trú, nhưng ít nhiều người liên tiếp duy trì bạn dạng sắc văn hóa riêng, cũng tương tự dùng ngôn từ riêng là ngôn từ chính. Dân sinh đông độc nhất của Maya đương thời đang trú ngụ trên một số trong những bang của Mexico có Yucatán, Campeche, Quintana Roo, Tabasco, và Chiapas, cùng với các nước nhà Trung Mỹ bao gồm Belize, Guatemala cùng miền tây của Honduras và El Salvador. Ngôn ngữ thời buổi này sử dụng nhiều từ có bắt đầu từ giờ đồng hồ của bạn Maya, như “shark” (cá mập), “cocoa” (ca cao).


9. Làm cho lác mắt trẻ em

*

Người Maya luôn mong muốn tạo nên trẻ em rất nhiều đặc điểm không giống thường, phi từ bỏ nhiên. Ví dụ, fan Maya dùng số đông tấm ván nhằm ép vào đầu em nhỏ xíu khi còn rất nhỏ tuổi để làm cho phẳng trán. Phong tục này rất phổ cập trong giới thượng lưu lại Maya. Một tục lệ khác kỳ lạ không giống là họ để các vật đung gửi trước đôi mắt trẻ new sinh để khiến hai bé ngươi của con trẻ tụ vào một trong những điểm (mắt lác) vĩnh viễn. Trẻ nhỏ Maya thường chọn cái tên theo ngày mà bọn chúng được sinh ra. Từng ngày trong năm đều có tên riêng dành riêng cho bé trai và bé nhỏ gái.

8. Bác sĩ giỏi

*

Phương pháp chữa căn bệnh của tín đồ Maya là sự kết hợp phức tạp giữa bốn tưởng, cơ thể, tôn giáo, nghi thức cùng khoa học. Điều đặc biệt quan trọng nhất là chỉ số ít chưng sĩ được đào tạo tốt mới hành nghề chữa bệnh. Những pháp môn sư này phối hợp cả quả đât tâm linh và tự nhiên. Họ bao gồm nhiều phương pháp chữa dịch tiến bộ, như khâu lốt thương bởi tóc người, bó xương, thêm răng giả có tác dụng từ ngọc bích cùng hàn răng bởi pirit sắt.

7. Đến giờ vẫn hiến tế máu

*

Người Maya hiến tế máu vì mục tiêu tôn giáo và y học, nhưng ít ai biết rằng tục lệ này vẫn được bảo trì tới tận ngày nay. Tuy nhiên, người Maya văn minh không còn hiến tế ngày tiết người, nhưng mà lấy tiết con gà để cố gắng thế. Quanh đó tục hiến tế máu, bạn Maya còn lưu giữ truyền các tục lệ khác như cầu nguyện, đốt nhang copan, nhảy đầm múa, tiệc tùng, với uống rượu trong nghi lễ truyền thống.


6. Thuốc bớt đau

*

Người Maya liên tục dùng các loại thuốc tạo ảo giác trong các nghi lễ tôn giáo, nhưng lại họ cũng sử dụng mỗi ngày để giảm đau. Xương rồng, bìm bìm, một số trong những loài nấm, thuốc lá, và một số loài để tạo thành chất cồn... được dùng để làm chiết xuất thuốc bớt đau. Bên cạnh ra, thiết bị gốm sứ cùng hình trạm chổ cho thấy thêm người Maya sử dụng phương thức bơm thụt nhằm nạo bầu nhanh.

5. Sảnh bóng

*

Chơi nhẵn là môn thể dục được những người dân tiền Colombus ưa thích. Trò nghịch này có khá nhiều phiên phiên bản khác nhau, với một phiên bạn dạng của trò ulama vẫn tồn tại nghỉ ngơi vài địa điểm trong quần thể vực cho tới ngày nay. Sảnh thể thao là không khí công cùng được sử dụng trong nhiều sự kiện văn hóa truyền thống của giới quý tộc với các chuyển động tôn giáo, như trình diễn âm nhạc, lễ hội, thể thao. Một số đầu lâu được tìm thấy gần quanh vùng sân này, cần có tín đồ suy đoán fan Maya cần sử dụng đầu lâu và xương sọ có tác dụng bóng.

Xem thêm:

4. Phòng tắm giặt hơi

*

Một trong những nghi lễ cọ tội đặc biệt quan trọng đối với người Maya cổ là tắm hơi mang lại đổ mồ hôi. Gần giống như phương thức tắm hơi ngày nay, chống tắm tương đối của người Maya được xây từ không ít tảng đá, cùng trần nhà tắm chỉ có một lỗ nhỏ. Nước được đổ xuống đều tảng đá lạnh trong phòng để tạo nên hơi nước, khiến cơ thể toát các giọt mồ hôi nhằm thanh lọc. Người Maya thích phương pháp tắm này bởi họ cảm xúc sảng khoái rộng và sạch sẽ hơn.

3. Bang sau cùng của tín đồ Maya tồn tại tới tận nắm kỷ 17

*


Thành phố đảo Tayasal là vương quốc Maya độc lập tính đến tận năm 1697. Một vài giáo sĩ Tây Ban Nha vẫn mang lại thăm vị trí này và giảng đạo đến vị vua Itza cuối cùng. Vương quốc Itza rơi vào giai cấp của Tây Ban Nha từ thời điểm tháng 3/1697.

2. Nhiều bí hiểm chưa gồm lời giải

*

Không chuyên gia nào thực sự chắc chắn là về tại sao sụy đổ của nền đương đại Maya.

Nền thanh lịch Maya suy thoái và phá sản trong ráng kỷ trang bị 8 cùng 9. Dân sinh quá tải, quốc tế xâm lược, nông dân nổi dậy, sự sụp đổ của không ít con đường thương mại chủ chốt, đại hạn hán… phần lớn là đa số điều hoàn toàn có thể khiến nền văn minh kếch xù suy tàn.

1. Kế hoạch Maya - một thành tựu thanh nhã tuyệt vời

Người Maya khôn cùng chú trọng đến sự việc ghi chép lại lịch sử vẻ vang của nhỏ người. Tuy không hẳn những người trước tiên nghĩ ra lịch, tuy nhiên họ cũng tự tạo thành 4 hệ thống lịch riêng mang lại những quy trình tiến độ riêng. Tùy theo nhu cầu, fan Maya thực hiện vài một số loại lịch khác nhau hoặc kết hợp hai các loại lịch để ghi chép một sự kiện. Người Maya áp dụng hệ kế hoạch Tzolk"in, Haab, hệ lịch tròn và hệ lịch Long Count (Đếm dài).

Cùng cách tân và phát triển với các nền thanh nhã Trung Mỹ khác, tín đồ Maya áp dụng hệ đếm nhị thập phân (vigesimal) và hệ ngũ phân. Hệ ngũ phân bên trên cơ sở đối chiếu với số ngón tay của 1 bàn tay, còn nhị thập phân là toàn cục số ngón tay và ngón chân. Trong giờ Quiche, từ chỉ số đôi mươi là huvinak, bao gồm nghĩa là "toàn thân".

Ngoài ra, người Maya đã cải cách và phát triển khái niệm "số 0" vào thời điểm năm 357, sớm rộng châu Âu khoảng gần 900 năm. Văn phiên bản cổ cho thấy, những người dân Maya, tất cả nhu cầu công việc cộng vào hàng trăm ngàn triệu với số ngày lớn đòi hỏi phải tất cả phương cách chính xác để triển khai chúng. Hiệu quả tính toán về thiên văn học tập theo một không gian và thời gian dài là cực kỳ chính xác; bạn dạng đồ về sự việc vận đụng của phương diện Trăng và các hành tinh gồm độ đúng đắn ngang bằng hoặc vượt xa những văn minh không giống quan tiếp giáp vũ trụ bởi mắt thường.

*

Theo lịch của người Maya, độ nhiều năm của một năm gồm 365 ngày, thời hạn Trái Đất quay hết một vòng quanh khía cạnh Trời. Cách tính này chính xác hơn không hề ít lịch được châu Âu thực hiện vào thời kia (lịch Gregory).

Lịch Long Count dựa vào cơ sở năm mặt Trời với 365 ngày. Một năm Mặt Trời được phân thành 18 tháng, mỗi tháng có 20 ngày (dùng hệ đếm cơ số 20), năm ngày dư lại được đưa vào cuối năm. Những ngày vào thời điểm tháng được ghi bằng số thứ tự trường đoản cú 0 mang đến 19 trước tên tháng (0 đến 4 mang đến tháng thiếu, thời điểm cuối năm có 5 ngày).

Theo định kỳ này, những năm thông liền nhau không ngừng, không có năm nhuận. Như vậy tác dụng là lịch vẫn bị lệch lạc lùi về một ngày trong tầm 4 năm. So với lịch Gregory hiện đại, thì khoảng chừng 3.257 năm lại có sai số gần 1 ngày.

Một chu kỳ luân hồi lịch Long Count của fan Maya kéo dãn 5.125,36 năm - gọi là 1 Đại chu kỳ.


Tuy nhiên, các học mang và tín đồ địa phương nhận định rằng mốc này không liên quan gì cho ngày tận thế, nhưng mà chỉ hệt như đêm giao quá của một năm. Không có văn phiên bản hay tài liệu như thế nào của người Maya dự doán ngày tận thuộc của thế giới khi Đại chu kỳ kết thúc.