Giáo sĩ Francisco de Pina (1585 - 1625) được xem là thân phụ đẻ chữ quốc ngữ, là tín đồ đặt gốc rễ cho việc ra đời của chữ quốc ngữ.

Bạn đang xem: Cha đẻ chữ quốc ngữ

Khi những giáo sĩ loại Tên<1> tìm giải pháp truyền đạo vào việt nam thì họ gặp những trở ngại do bất đồng ngôn ngữ. Vào thời kỳ đầu, những giáo sĩ mang lại Hội An theo những thuyền buôn và lưu lại khoảng tầm 3 tháng. Khi những tàu sẽ đầy hàng, chúng ta lại ra nghỉ ngơi theo các thủy thủ nên không tồn tại điều kiện để học nói giờ đồng hồ Việt.Đến khi linh mục Francesco Buzomi (1576–1639) được giáo đoàn hướng dẫn và chỉ định ở lại lâu bền hơn và tiếp tục việc tuyên giáo thì bài toán giảng đạo trải qua những bạn phiên dịch là những thầy dòng Nhật bản trở yêu cầu thiếu hiệu quả. Giáo sĩ phương tây đầu tiên nói cách khác thông thạo cùng giảng đạo bởi tiếng Việt là Francesco de Pina (1585-1625), tiếp nối có Christoforo Borri (1583-1632) và đặc biệt là Alexandre de Rhodes (1591-1660) đã bỏ ra học và nghiên cứu sâu dung nhan tiếng Việt.
Alexandre de Rhodes sinh vào năm 1591 sinh sống Avignon nước Pháp. Năm 1612, ông gia nhập Giáo hội với đến nước ta từ 1624 cho 1645 với trách nhiệm của một nhà truyền giáo. Năm 1624, khi tới Đàng Trong<2>, Alexandre de Rhodes đang thấy: “Các cha Fernandes với Buzomi vẫn cần giảng đạo qua phiên dịch. Chỉ bao gồm cha Francesco de Pina thì khác, ông nói tiếng Việt khá tốt và tôi nhận thấy rằng những bài bác thuyết giáo của ông hữu ích hơn bài bác của các phụ thân khác”. 
*
Francesco de Pina và Alexandre de Rhodes. Ảnh: Wikipedia 
Tuy nhiên, bài toán học giờ đồng hồ Việt không 1-1 giản, nhất là do tiếng Việt bao gồm dấu giọng, rất giản đơn nhầm lẫn. đề cập về những bước đầu học giờ Việt, Alexandre de Rhodes viết: “...nghe rất nhiều người bạn dạng xứ, duy nhất là phụ nữ nói, tôi tưởng như nghe giờ chim hót líu lo với tôi mất hết hi vọng nói cách khác được thứ tiếng đó”. Linh mục Joseph Tiesanier tín đồ Pháp, ở nước ta từ 1653 mang đến 1663 cũng nói: “Các đồ vật tiếng này làm tôi phát sợ, vị thấy nó không giống so với giờ đồng hồ Châu Âu cùng tôi phần lớn mất hết hi vọng là đang học được".Nhiều năm kia đó <ít duy nhất là trước năm 1548 – quang đãng Nguyễn>, một fan Nhật tên là Yajiro sẽ theo học với công ty truyền giáo Francis Xavier (1506-1552) và tiến hành việc phiên âm, tạo nên một chủng loại văn tự mẫu mã Latinh nhằm ghi âm giờ Nhật. Kế tiếp nhiều giáo sĩ Phương Tây sẽ dùng các kiểu chủng loại tự La tinh để phiên âm tiếng china và đã viết những sách tuyên giáo từ cầm cố kỷ 16. Tuy nhiên, việc phiên âm và soạn một mẫu mã tự Latinh cho tiếng Việt cực nhọc khăn phức hợp hơn nhiều, cùng vì ở china người ta viết chữ hán việt và nói giờ Hán, giờ nói với chữ viết thống độc nhất với nhau; còn ở nước ta vào lúc này người ta nói tiếng Việt nhưng những văn phiên bản viết dùng trong học tập tập cùng hành bao gồm lại là chữ Hán. Lúc đọc các văn bạn dạng viết, bạn ta lại đọc theo phong cách nửa giờ đồng hồ Hán khoảng 30 phút Việt call là âm Hán – Việt.Có một hình trạng chữ viết cách tân từ tiếng hán dễ dùng làm vừa thu thanh tiếng Việt vừa ghi nghĩa giờ Hán, gọi là chữ Nôm. Mặc dù nhiên, hệ chữ nôm này chưa hoàn hảo và lúc đó còn rất không nhiều được sử dụng rộng rãi. Đã có không ít giáo sĩ tình nhân Đào Nha, Tây Ban Nha, Ý và Pháp chi ra nhiều sức lực trong nhiều năm trời để nghiên cứu tạo ra một loại chữ viết Latin đến tiếng Việt. Đây là một công trình phạt triển từ từ với sự đóng góp góp sức lực của những người, kể khắp cơ thể Nhật và người việt nam Nam. Trong lúc triển khai họ cũng vận dụng những kinh nghiệm của hệ chủng loại tự Latin cần sử dụng cho tiếng china và giờ đồng hồ Nhật.Đầu tiên là bạn ta cố gắng phiên âm giờ đồng hồ Việt và tiếp nối là sáng tạo các văn tự. Thuở đầu các chữ phiên âm nhờ vào tiếng Ý và Bồ, vì khi đó tiếng nhân tình là ngôn ngữ chủ yếu ớt dùng trong số giao dịch của những thương thuyền châu Âu và tiếp đến là một kiểu ngữ điệu hỗn hợp bồ Đào Nha, Tây Ban Nha và Ý thường gọi là lingua franca(3). Các cách phiên âm lúc đầu chưa có luật lệ ngặt nghèo và thống nhất, còn lạc hậu và chưa phù hợp lý. Từ từ trong quy trình thực tế sử dụng, bạn ta cách tân nhiều. Một cách tân mang tính quyết định của các công trình này là việc sáng chế ra các dấu với quy ước viết các dấu. Đây là một nghành nghề dịch vụ phức tạp, khó khăn cả về việc nghiên cứu và phân tích sáng tạo nên và về chuyên môn in ấn, vì trong các bộ con chữ đúc Latin chưa tồn tại các con dấu này. 
*
Văn bia sống làng Thanh Chiêm (thuộc thôn Điện Phương, thị xã Điện Bàn, Quảng Nam) ghi rõ F. De Pina là người khai sinh chữ Quốc ngữ 
Trong lời tựa do thiết yếu Alexandre de Rhodes viết lúc xuất bạn dạng cuốn Từ điển Việt - bồ - La (năm 1651) công khai thừa thừa nhận vai trò số 1 của linh mục Francisco de Pina trong câu hỏi Latin hóa giờ Việt. Pina mang đến Đàng trong thời điểm 1617, tiếp đến học giờ Việt, biến chuyển giáo sĩ thứ nhất giảng đạo mang đến tín đồ bạn dạng địa mà lại không yêu cầu phiên dịch. Ông soạn tài liệu phương thức Latin hóa giờ đồng hồ Việt với cuốn Ngữ pháp giờ Việt; dạy tiếng Việt cho một số trong những giáo sĩ khác, trong những số đó có Rhodes (đến Thanh Chiêm năm 1624).
*
Bản ghê Lạy phụ thân năm 1632, vì Pina cùng một bạn teen giáo dân người việt lần đầu dịch sang trọng tiếng Việt
Chú thích<1> Dòng tên (còn gọi thuộc dòng Chúa Giêsu) là một trong những dòng tu khủng của công giáo, được ra đời vào năm 1535 trên Paris (Pháp). Hiện giờ dòng xuất hiện ở hơn 100 quốc gia trên núm giới, với 19.200 tu sĩ (số liệu năm 2007).<2> Đàng Trong là tên gọi vùng bờ cõi Đại Việt kiểm soát và điều hành bởi chúa Nguyễn, khẳng định từ phía nam sông Gianh (Quảng Bình) trở vào Nam. Khi người nước ngoài đến giao thương với Việt Nam, họ hay được sử dụng tên gọi Cochinchine để chỉ vùng bờ cõi này.<3> Lingua franca là ngôn ngữ dùng để làm giao tiếp một trong những người không nói cùng tiếng người mẹ đẻ. Lúc tiếng người mẹ đẻ được thực hiện trong một nhóm người nào đó thì tiếng lingua franca được dùng làm giao tiếp với những nhóm người khác không cùng tiếng bà mẹ đẻ. Ví dụ, tiếng Anh là tiếng chị em đẻ của Hoa Kỳ nhưng trong Philippines thì tiếng Anh được coi là lingua franca.

Sách giỏi dành cho chính mình đọc muốn khám phá về chữ quốc ngữ  

• Chữ Văn, quốc ngữ thời kỳ đầu Pháp thuộc là công trình khảo cứu của gs Nguyễn Văn Trung – một tín đồ nổi danh trong số những sinh hoạt văn chương, báo chí, triết học mang tính chất học thuật tại khu vực miền nam trước năm 1975. •Alexandre de Rhodes và vụ việc chữ Quốc ngữ cung cấp một số trong những tư liệu mà hiện thời chưa được thịnh hành rộng rãi sinh hoạt trong nước, đồng thời người sáng tác Bùi Kha cũng đưa ra đông đảo lập luận hơi xác xứng đáng trên cửa hàng xử lý nguồn tư liệu mà người sáng tác tiếp cận được tại những thư viện khoa học ở châu Âu cùng Mỹ.

Xem thêm: Tiểu Sử Diễn Viên Nhí Kim So Hyun Là Ai? Sự Nghiệp Của Nữ Diễn Viên Trẻ Hàn Quốc

* Tôi nghe nói “cha đẻ” chữ quốc ngữ không hẳn giáo sĩ Alexandre de Rhodes như biện pháp nghĩ lâu nay mà là một trong những người khác tên là Francisco de Pina. Xin cho hỏi, sứ mệnh của hai người này vào việc sáng tạo ra chữ quốc ngữ? (Trần quang đãng Nam, Hải Châu, Đà Nẵng).

*
Bìa cuốn lịch sử chữ Quốc ngữ 1620-1659 bạn dạng in năm 1972 (ảnh trái) cùng tái bản năm 2012.

Giáo sĩ Francisco de Pina là bạn Bồ Đào Nha, vào tu chiếc Tên năm 1605. Trong thời hạn 1611 - 1617 ông xuất dương sang Ma Cao (Trung Quốc) với theo học ở Đại học Thánh Phaolô. Cũng tại trên đây ông xúc tiếp với giáo sĩ João Rodrigues, nhà ngữ học tập tiếng Nhật tiên phong, biên soạn cuốn văn phạm tiếng Nhật (in khoảng chừng năm 1604 - 1608) gửi tự sang chữ cái Latinh phụ thuộc cách vạc âm giờ đồng hồ Bồ, nay điện thoại tư vấn là Romaji. GS Jacques Roland (Trưởng khoa Giáo hiện tượng ở Đại học Saint Paul, Ottawa, Canada; nghiên cứu về vai trò của các nhà truyền giáo người thương Đào Nha với thời kỳ đầu của Thiên Chúa giáo sinh hoạt Việt Nam) cho rằng Francisco de Pina vẫn theo phép gửi tự này nhằm ghi chép giờ đồng hồ Việt khi ông vào Đàng trong thời điểm 1617.

Đến Đàng trong thời điểm 1617, Francisco de Pina là bên truyền giáo Thiên Chúa giáo thứ nhất nói thông thạo tiếng Việt để giảng đạo trực tiếp bởi ngôn ngữ phiên bản địa này.

Hội thảo nói trên mang đến biết, năm 1617 giáo sĩ Francisco de Pina được cử vào Đàng Trong trợ giúp Nhật kiều theo Thiên Chúa giáo sống Hội An. Để thuận lợi cho việc truyền đạo, ông chăm bẵm nghiên cứu, trí tuệ sáng tạo chữ quốc ngữ. Cùng tại Thanh Chiêm, nơi được Chúa Tiên Nguyễn Hoàng chọn làm dinh trấn của Quảng Nam, đã thành lập và hoạt động trường dạy quốc ngữ đầu tiên.

Tuy nhiên, rất có thể thấy rằng thông tin này không mới, bởi từ năm 1972, nhà phân tích Đỗ Quang bao gồm đã kể đến công đầu của giáo sĩ Francisco de Pina vào việc trí tuệ sáng tạo ra chữ quốc ngữ qua cuốn lịch sử vẻ vang chữ Quốc ngữ 1620- 1659 trong giá sách Ra khơi, NXB sài gòn (NXB Tôn Giáo tái phiên bản năm 2012). Ở những trang 22 cùng 23 bản in năm 1972 có đoạn như sau:

“Các nhà truyền giáo tới việt nam thời ấy đều phải học tiếng Việt mới có thể tiếp xúc với người việt nam Nam. Theo chúng tôi biết thì L.m. (Linh mục – ĐNCT) Francisco de Pina là người Âu châu trước tiên nói thành thạo tiếng Việt. Pina sinh năm 1585 ở bồ Đào Nha, ông tới Đàng trong những năm 1617. Ban sơ Pina sống sống Hội An, sang năm 1618 ông nghỉ ngơi tại Nước Mặn (thuộc huyện Tuy Phước, Bình Định - ĐNCT) với Buzomi với Borri. 2 năm sau ông quay trở lại Hội An, rồi năm 1623, Pina mang lại tại Thanh Chiêm, thủ che Quảng phái mạnh Dinh. <…>

Nhờ biết giờ đồng hồ Việt, đề xuất ngay từ năm 1620 những tu sĩ mẫu Tên trên Hội An đã soạn thảo một sách giáo lý bởi “chữ Đàng Trong” tức là chữ Nôm. Cuốn sách này do soạn bằng văn bản Nôm, đề xuất chắc phải có sự cộng tác của fan Việt.

Nhưng cửa hàng chúng tôi tưởng cuốn sách này cũng được viết bằng văn bản Việt bắt đầu nữa (chữ quốc ngữ ngày nay), mà người dân có công biên soạn thảo là L.m. Francisco de Pina vị lúc kia chỉ tất cả ông là người Âu châu thuần thục tiếng Việt nhất”.

Về sứ mệnh của Alexandre de Rhodes (người Pháp) trong sự hiện ra chữ quốc ngữ, ông vẫn góp phần đặc biệt vào việc hình thành chữ quốc ngữ Việt Nam tiến bộ bằng dự án công trình Tự điển Việt-Bồ-La, hệ thống hóa bí quyết ghi âm giờ Việt bởi mẫu tự La tinh. “Nhưng ngay bao gồm trong sách ông Alexandre de Rhodes viết cũng nói rất rõ ràng là viết trường đoản cú điển phụ thuộc vào thành quả của các người đi trước” - ông Dương trung quốc nhấn mạnh tại hội thảo nói trên.

Bài viết liên quan