Lâu nay, những người yêu tiếng Việt bình thường cùng một số tài liệu lúc nói đến chữ quốc ngữ thường đến rằng giáo sĩ Alexandre de Rhodes (thường gọi là Đắc Lộ), tác giả cuốn Từ điển Việt - Bồ - La in tại La Mã năm 1651, là ông tổ của chữ quốc ngữ.
Bạn đang xem: Lịch sử các loại chữ viết việt nam
Thế nhưng, sự thật chưa hẳn là vậy…
Ngay từ lúc bập bẹ, bọn họ đã nói tiếng Việt, và trọn vẹn không bao gồm gì nặng nề khăn. Nhưng "tiếng Việt nặng nề quá!" là ý kiến của rất nhiều người phương Tây khi tiếp cận tiếng Việt.
Tiếng Việt cấu trúc đơn giản; đơn âm không tồn tại "thì", không có chia động từ, không tồn tại tiếp đầu ngữ, vĩ ngữ thì có gì là khó?
Xin thưa, đối với người phương Tây, tiếng Việt khó khăn ở chỗ phạt âm (nghe và nói).
Giáo sĩ Marini, người đã từng đến Đàng vào những thập niên đầu thế kỷ 17, viết: "Khi đọc, người Việt không cần phải cố đổi tiếng nhưng mà vẫn tạo nên một tiếng ấy gồm nhiều nghĩa khác nhau, bởi vị họ chỉ cần lên giọng hoặc hạ giọng tùy thuộc vào cường độ cùng nhịp điệu" (Lịch sử chữ quốc ngữ, Đỗ quang đãng Chính, NXB Tôn Giáo 2012, trang 15).
Đây là một nhận xét cực kỳ "mới" cơ mà người Việt bọn họ không bao giờ để ý. Chỉ cần cụ đổi đôi chút khẩu âm cùng không vậy đổi khẩu hình thì những chữ "ca, cà, cá, cả" với nghĩa khác nhau một trời một vực.
Nửa cuối thế kỷ 16, các giáo sĩ thừa sai loại Tên (Jésu) đã bắt đầu đến châu Á truyền đạo. Một vào những nơi họ đến ban đầu chính là Trung Quốc, nơi nhưng mà trước đó vài thế kỷ, Maco Polo, doanh gia người Ý, đã đến và có về nhiều đồ vật lạ lùng của phương Đông.
Dòng thương hiệu là một mẫu tu trí thức của đạo Thiên Chúa. Tất cả những giáo sĩ của loại này đều có trình độ tiến sĩ, nếu ai không đạt được bằng cấp ấy thì buộc phải rời dòng.
Những giáo sĩ này xuất thân từ những nước sử dụng chữ viết Latin nên những khi đến những nước sử dụng chữ tượng hình đã gặp khó khăn vào việc truyền đạo. Bởi vì là những trí thức tất cả trình độ cao, họ nhanh lẹ học nói tiếng của người bản địa.
Song việc truyền đạo không chỉ nói là đủ, mà cần phải bao gồm kinh sách để các con chiên gồm thể học, đọc theo cùng truyền lại. Bởi không có giáo sĩ, thầy giảng nào bao gồm thể cố gắng thế gớm sách. Nhưng chữ tượng hình thì rất khó học, và mất rất nhiều thời gian để học mới gồm thể đọc sách được, chứ chưa nói đến việc dịch lại gớm sách nước ngoài.
Mặt khác, việc truyền đạo Thiên Chúa vào các nước này (trong đó có nước ta) vào thời điểm ấy ko phải thời điểm nào cũng suôn sẻ, dễ dàng, liên tục, vì chưng tùy thuộc vào sự vui buồn của quan quân địa phương, tùy thuộc vào thực trạng chính sự yên ả tuyệt loạn lạc của quốc gia mà những giáo sĩ chiếc Tên đặt chân đến.
Nhiều giáo sĩ sau một thời gian ngắn truyền đạo đã bị bắt, bị giết, bị đuổi đi...
Để bao gồm thể truyền lại tởm sách một cách tốt hơn, những giáo sĩ đã nghĩ ra phương pháp "Latin hóa chữ tượng hình". Với họ đã làm cho việc này ở Ấn Độ, Trung Quốc cùng Nhựt Bổn.
Đầu thế kỷ 17, một số giáo sĩ thuộc dòng Tên đã đến Hội An. Họ sử dụng tiếng Hán cùng Nhựt để giao tiếp với dân địa phương qua phiên dịch của các thương nhân.
Đến năm 1617, giáo sĩ Francesco de Pina người Bồ Đào Nha đến Hội An với Nước Mặn (thuộc Bình Định), rồi trở về cư ngụ tại Thanh Chiêm (Điện Bàn, Quảng Nam) đã học rất cấp tốc tiếng Việt cùng trở thành người phương Tây giỏi tiếng Việt nhất thời bấy giờ.
Và để bao gồm thể truyền lại ghê sách giáo lý của đạo Thiên Chúa, Pina cùng một số giáo sĩ không giống đã có kinh nghiệm Latin hóa tiếng Nhựt, Hán bắt tay vào Latin hóa tiếng Việt.
Thuở ấy, người Việt vẫn nói tiếng Việt như bây giờ. Tuy nhiên do phải trải qua 1.000 năm bị Trung Quốc đô hộ, giới trí thức nước ta bị ảnh hưởng của trung quốc rất mạnh. Ko rõ trước đó, người Việt gồm chữ riêng rẽ của mình xuất xắc không. Tuy vậy các triều đại của người Việt sau đây đều dùng chữ Hán trong số văn bản bao gồm thức.
Khoảng thế kỷ thứ 10, người Việt đã "sáng chế" ra thứ chữ Việt bằng bí quyết mượn chữ Hán mà viết, gọi là chữ Nôm (nghĩa là Nam, sau gọi là quốc âm). Song nếu chữ Hán nặng nề một thì chữ Nôm cực nhọc mười. Bởi phải biết cùng giỏi chữ Hán mới có thể viết được, học được chữ Nôm.
Đối với người Việt học chữ Nôm đã khó, với người ngoại quốc xa lạ với chữ tượng hình thì chữ Nôm càng khó. Vẫn bao gồm thể học được, viết được nhưng ko thể phổ biến rộng được. Cũng chính vì vậy những giáo sĩ đã nghĩ đến việc Latin hóa tiếng Việt bằng mẫu tự Latin, cơ mà ngày xưa gọi là "chữ Annam viết bằng mẫu tự Latin".
Có một số người được công nhận là "tác giả" chữ quốc ngữ là những giáo sĩ Francesco de Pina, Gaspar d’Amaral cùng Antonio Barbosa (đều là người Bồ Đào Nha), Cristoforo Borri (người Ý), Alexandre de Rhodes (người Pháp)...
Giáo sĩ Borri chỉ ở nước ta ba năm từ 1615 đến 1618. Còn cha giáo sĩ còn lại đều đến Đàng vào năm 1624 cùng đều là học trò tiếng Việt của giáo sĩ Francesco de Pina.
Tuy nhiên, trong số này, chỉ gồm giáo sĩ Đắc Lộ mang đến in cuốn sách tiếng Việt đầu tiên là cuốn Từ điển Việt - Bồ - La buộc phải được dân Việt cho rằng "ông tổ" của chữ quốc ngữ từ hơn trăm năm qua.
