Gia Long - Vị Hoàng đế đầu tiên sáng lập vương triều Nguyễn - triều đại phong kiến sau cùng trong lịch sử Việt Nam.
Bạn đang xem: Vua gia long thực thi chủ quyền biển đảo
Nguyễn Phúc Luân, cha của Nguyễn Ánh bị quyển thần Trương Phúc Loan phế truất với bắt giam, khi ấy Nguyễn Ánh new 4 tuổi cùng được chúa Nguyễn Phúc Thuần dẫn vào cung nuôi. Đến năm 1773, Nguyễn Ánh 12 tuổi thì theo chúa Nguyễn Phúc Thuần vào Quảng Nam. Mùa thu năm 1777, Nguyễn Ánh 17 tuổi (khi đó nổ ra cuộc khởi nghĩa Tây Sơn), Nguyễn Phúc Thuần bị quân Tây Sơn tiến công bại, Nguyễn Ánh 1 mình chạy bay ra đảo Thổ Chu rồi quay trở về Long Xuyên. Một tháng sau, Nguyễn Ánh tập phù hợp được một nhóm quân nghĩa dũng, binh sỹ mặc toàn trang bị tang quyết tử xâm lăng lại sài Gòn. Đỗ Thanh Nhân và một số tướng lĩnh khác giúp Nguyễn Ánh chế tạo lực lượng, đắp lũy khu đất ở phía tây sông Bến Nghé, đóng cọc gỗ ở các cửa cảng nhằm phòng ngừa tiến công của quân Tây sơn. Hôm nay Nguyễn Ánh đã có 50 chiến thuyền.
Thế Tổ Cao Hoàng Đế Gia Long (1762-1820).
Năm 1780, Nguyễn Ánh xác định lên ngôi vương vãi tại dùng Gòn, cần sử dụng ấn “Đại Việt quốc Nguyễn chúa vĩnh trấn chi bảo” làm cho ấn truyền quốc, niên hiệu vẫn theo cơ chế nhà Lê, liên tục chống lại quân Tây Sơn. Mon 3 năm 1782, Nguyễn Nhạc với Nguyễn Huệ kéo quân vào sử dụng Gòn. Nguyễn Ánh hạn chế lại ở cửa đại dương những mức độ yếu đành thảm bại trận, Nguyễn Ánh bắt buộc chạy ra biển đến trú ở đảo Phú Quốc. Mon 8 năm 1782, Nguyễn Ánh thu thập lại toàn quân quay trở về Gia Định. Năm 1783 Nguyễn Ánh bị quân Tây Sơn đuổi giết liên tục, Nguyễn Ánh chạy bay ra đảo Côn Lôn. Bị thua thảm liên tiếp, Nguyễn Ánh cần trao con là Hoàng tử Cảnh (lúc đó 4 tuổi) mang đến Đa Bá Lộc làm nhỏ tin sang mong viện nước Pháp, rồi trường đoản cú biệt mái ấm gia đình đem quân ra bên ngoài biển. Ở ngoại trừ biển thiếu hụt lương nạp năng lượng và nước ngọt, Nguyễn Ánh thường chỉ cần sử dụng cơm với mắm tôm và các loại gia vị như gừng, ớt, tỏi, ô mai tán nhỏ dại hòa lẫn cùng với nhau, Nguyễn Ánh thường ăn cùng bè đảng tôi với nói “Lam chướng sống rừng làm việc biển, ăn những thứ này giỏi lắm, với để tỏ ra cùng những khanh tân khổ gồm nhau”.
Năm 1784, Nguyễn Ánh đem mái ấm gia đình sang Xiêm cầu viện. Ngày hè năm đó nhờ gồm quân Xiêm mà Nguyễn Ánh chiếm phần lại bố Xắc, Trà Ôn, Sa Đéc… tháng 12 năm 1784, Nguyễn Huệ rước quân vào cứu vãn Sài Gòn, khuấy tan quân Xiêm. Thuyệt vọng trước sự bất lực của quân Xiêm, Nguyễn Ánh bức tốc tìm kiếm sự hỗ trợ của tín đồ Pháp.
Năm 1787, Nguyễn Ánh bí mật đưa quân về nước. Trên non sông của mình, Nguyễn Ánh đã nỗ lực nhanh chóng tăng tốc binh lực. Một loạt chế độ được ban hành. Nguyễn Ánh sệt biệt xem xét phong thưởng và đãi ngộ tướng tá sĩ đã có công. Vừa củng gắng và vừa cải cách và phát triển lực lượng, năm 1792, Nguyễn Ánh bắt đầu mở những đợt tiến công ra Qui Nhơn theo giải pháp “tằm ăn uống lá dâu” với theo từng mùa gió nồm “ chạm mặt gió nồm thuận thì tiến , vãn thì về; khi phát thì quân quân nhân đủ mặt, lúc trở về thì tản ra đồng ruộng”. Sau chết choc của vua quang Trung, Nguyễn Ánh càng ráo riết thực thi giải pháp trên. Năm 1788, Nguyễn Ánh chiếm được Qui Nhơn, đổi thành Bình Định. Mon 6 năm 1801, Nguyễn Ánh tiến quân và chiếm hữu được thành Phú Xuân.
Điện Thái Hòa (nằm trong khu Đại nội, kinh thành Huế), vị trí đăng quang quẻ của 13 vua triều Nguyễn, tự vua Gia Long cho vua Bảo Đại.
Năm 1802 khi đã đưa lại được toàn thể đất đai cũ của những chúa Nguyễn, Nguyễn Ánh mang lại lập lũ tế cáo trời đất, thiết triều trên Phú Xuân, để niên hiệu là Gia Long năm thứ nhất và cử Lê quang đãng Định làm cho Chánh sứ sang công ty Thanh xin phong vương và thay tên là nam Việt, đơn vị Thanh nhận định rằng tên nước là nam giới Việt đang lẫn với nước của Triệu Đà (gồm cả Đông Việt với Tây Việt) yêu cầu đổi là Việt Nam. Năm 1804 nước ta mang tên là Việt Nam. Năm 1806, vua Gia Long thừa nhận làm lễ xưng đế ở điện Thái Hòa.
Là vua sáng lập triều Nguyễn của một đất nước thống nhất, vua Gia Long vẫn quyết định không ít việc để đặt nền móng mang lại vương triều tất cả một địa phận thống trị to lớn từ Bắc mang đến Nam. Vua huỷ bỏ chức tể tướng để tránh lộng quyền, nghiêm dụ quan tiền lại ko được sách nhiễu dân, đề ra 6 bộ: bộ Lại (coi câu hỏi tuyển xẻ quan lại), bộ Hộ (lo tài chính, thuế khóa), cỗ Lễ (lo việc triều hạ, khánh lễ, học tập hành), cỗ Binh (việc quốc phòng), cỗ Hình (coi vấn đề pháp luật), cỗ Công (bộ xây dựng), những Bộ do các thượng thư đứng đầu. Vua Gia Long cho tổ chức triển khai lại các đơn vị hành thiết yếu từ tw xuống, làm chủ đinh ,khẩu ruộng đất cùng thuế khóa áp dụng theo hình mẫu thời Lê Sơ dẫu vậy được triển khai trên quy mô to hơn, quy củ hơn. Năm 1815 cỗ “Quốc triều hình luật” hay nói một cách khác là “Luật Gia Long” tất cả 22 quyển với 398 điều lao lý đã được ban hành. Việc làm khai hoang vùng đồng bởi sông Cửu Long được tiếp tục. Bài toán trị thủy, đắp đê vùng đồng bởi Bắc Bộ cũng rất được vua Gia Long để ý ngay từ bỏ đầu.
Xem thêm: Top 18 Bộ Phim Lịch Sử Hàn Quốc Được Yêu Thích Nhất, 27 Bộ Phim Cổ Trang Hàn Quốc Hay Nhất Năm 2022
Ngai xoàn của vua Nguyễn vào Điện Thái Hòa.
Về đối ngoại, một khía cạnh vua Gia Long tranh test sự ủng hộ và giữ lễ thần phục của phòng Thanh, ngoài ra vua Gia Long lại sử dụng lực lượng quân sự bắt các nước Chân Lạp với Ai Lao buộc phải thuần phục. Đối với những nước phương Tây, vua Gia Long tỏ ra nghi ngại, vương quốc anh xin mở của hàng buôn bán vua đã từ chối, đa số yêu sách của chính phủ Pháp hầu như bị vua khước từ.
Vua Gia Long cũng tương đối chú trọng việc học hành, Vua cho dựng Văn Thánh nghỉ ngơi làng an toàn nằm về phía Tây tởm thành và các doanh trấn để thờ Khổng Tử, lập văn miếu quốc tử giám ở kinh đô để dạy những quan với sĩ tử xuất sắc ưu tú trong nước, năm 1807 mở khoa thi Hương trước tiên của triều Nguyễn. Phiên bản thân đơn vị vua, ngoài việc học Đạo Nho, ông còn phân tích văn hóa phương Tây do vậy vua Gia Long bao gồm đủ kiến thức để chỉ huy đóng những thuyền chiến bởi đồng. Vua Gia long còn cho thành lập lại tởm thành Huế theo kiểu phối kết hợp giữa phong cách thiết kế xây chống thành của vn và của Pháp, tồn tại cho đến ngày nay.
Theo sách “Chín đời chúa, mười cha đời vua” của Nguyễn Đắc Xuân, tháng 11 năm 1818, vua Gia Long lâm căn bệnh và vua hạ chiếu mang lại Thái tử Nguyễn Phúc Đảm cầm cố vua ra quyết định việc nước (vua Gia Long bao gồm 13 Thái tử cùng 18 Công chúa, vua quyết định chọn vị hoàng thái tử thứ tứ là Nguyễn Phúc Đảm làm người kế vị, vày Thái tử Đảm vốn là tín đồ hay bài xích đạo đạo gia tô và không tồn tại chút cảm xúc nào với người Pháp – tư tưởng này hợp với vua Gia Long. Đồng thời vua Gia Long đang viết vào di chiếu rất rõ rằng: “Hãy đối sử tử tế với những người Âu nhưng hết sức cảnh giác trước những tham vọng của họ”).
Lăng vua Gia Long (Thiên lâu Lăng) tại thôn Đình Môn, hương thơm Trà, Huế.
Ngày 19 tháng 2 năm Kỷ Mão (tức ngày 3 tháng hai năm 1820) vua Gia Long qua đời, lâu 59 tuổi, làm việc ngôi 18 năm, miếu hiệu là vậy Tổ, thụy hiệu Cao Hoàng Đế. Lăng của vua Gia Long hiệu Thiên Thọ, tại buôn bản Đình Môn, huyện hương thơm Trà, tỉnh quá Thiên - Huế. Tôn thờ vua Gia Long tại Chánh Án Miếu ở nuốm Miếu vào Đại nội gớm thành Huế.
Lê Thị Huệ (tổng hợp)
- vn các nhân vật lịch sử hào hùng - Văn hóa, tác giả Đinh Xuân Lâm, NXB văn hóa Thông tin.
