Trạng nguyên lương thế vinh

Có lần, trên tuyến đường đi kinh định kỳ qua cánh đồng, Lương cụ Vinh thấy hai tín đồ đang tranh cãi không ai chịu ai để phân chia đôi một mảnh đất nền có hình dáng phức tạp. Nghe rõ chuyện, ông đã xắn quần lội xuống tận nơi chỉ rõ hai bí quyết chia của hai người đều ko đúng. Ông góp họ phân chia lại công bằng.

Lại một lượt khác, fan ta đang buộc phải tính chiều rộng lớn của một khúc sông để chuẩn bị bắc cầu. Nước chảy rất xiết, thuyền bè qua lại căng dây cạnh tranh khăn. Lương nạm Vinh nói: "Cứ đổ đấy! Khỏi đề xuất sang sông new đo được! Mọi fan tưởng ông nói đùa. Nhưng cần sử dụng các phương pháp ngày nay ta gọi là "tam giác lượng" dùng các hình "đồng dạng", ông sẽ đo đúng mực chiều rộng sông. Sau thời điểm bắc cầu, người ta đo lại thì quả không sai một tấc!

Để phổ biến kiến thức toán vào đời sống, Lương vắt Vinh vẫn soạn ra cuốn "Đại thành toán pháp". Vào cuốn sách, ông tổng kết những kỹ năng và kiến thức toán của thời đó với cả những phát minh sáng tạo của ông. Mở màn cuốn sách Lương cụ Vinh đề bài xích thơ khuyên răn mọi bạn học toán: "Trước thời cho biết thêm cách yêu quý lường/ giám sát và đo lường bình phân sống cửu chương/Thông hay hầu như nhẽ điều vinh hiển/ học lấy cho tinh giúp thánh vương".

Trạng nguyên Lương vậy Vinh.

Trong sách dạy các kiến thức về số học tập như: các phép cửu chương (nhân), các phép bình phương (khai căn), đồng phân (chia đều), không nên phân (chia khác nhau) phương thức đo lường trơn (phương pháp tam giác đồng dạng), hệ thống đo lường và thống kê (cách cân, đo, đong, đếm, định đơn vị tiền, vải...), dạy dỗ toán đạc điền, đo diện tích các hình: vuông, chữ nhật, tam giác, hình tròn trụ và những hình tinh vi hơn.

Ở từng phần, mỗi phương pháp, ông đều có bài thơ nôm cho những người ta dễ nhớ. Như khi cùng hai phân số cùng chủng loại số, ông viết: "Cộng nhì phân số thuộc số dưới (mẫu số)/ Cứ cùng phân trên (tử số) lại cùng nhau . Hoặc khi dạy phương pháp tính diện tích s "hình thang”. Tam giác bị cụt dầu/Diện tích tính làm cho sao/Cạnh trên, cạnh dưới cùng vào/ Đem nhân với nửa bề cao tự khắc thành!

Những bài xích thơ này ông cố khiến cho nôm na để dễ truyền dạy rộng rãi trong quần chúng.

Đáng chú ý, cuốn sách biên soạn từ cầm cố kỷ thứ XV nhưng đến tận cụ kỷ XIX vẫn còn đấy được sử dụng làm sách giáo khoa để dạy toán trong những trường.

Xem thêm: Đôi điều suy nghĩ về lễ hội chém lợn ở bắc ninh : máu tươi đẫm sân đình

Phát minh bàn tính

Thời Lương nạm Vinh, những công cụ đo lường và thống kê còn nghèo nàn. Có lẽ rằng công vậy chủ yếu vẫn luôn là hai bàn tay bằng cách "bấm đốt ngón tay". Không ít người dân còn dùng một sợi dây với mọi nút thắt làm nguyên tắc tính toán. Trên sợi dây dài, thêm vào đó một đơn vị chức năng thì thắt thêm một nút, trừ đi một đơn vị thì toá ra một nút. Đi vay một quan tiền tiền hay 1 đấu thóc thì thắt thêm một nút. Trả nợ được một quan lại tiền hay như là một đấu thóc thì toá ra một nút...

Người ta cũng dùng phần đa đốt xương sống của súc vật, xâu vào trong 1 sợi dây làm biện pháp tính toán. Sợi dây được gập lại, khi hy vọng cộng hay trừ đi thì đẩy những nút chạy qua chạy lại nhị phần gai dây.

Lương cố gắng Vinh đã những ngày đêm lưu ý đến sáng chế một qui định tính toán tiện lợi hơn. Cuối cùng, ông đã sáng tạo ra bàn tính gảy, chiếc bàn tính thứ nhất của Việt Nam. Dịp đầu, ông nặn hồ hết hòn bi bằng đất bao gồm khoan lỗ sống giữa, phơi khô, xâu vào một cái đũi. Sau đó ông có tác dụng hai xâu, việc tính toán thuận lợi hơn. Tiếp theo, ông làm nhiều xâu, buộc cạnh nhau thành 1 bàn tính.

Ông cách tân dần từ mọi "viên tính" bởi đất thành mọi đốt trúc ngắn gồm sẵn lỗ ở trong. Rồi dần dần dà ông khắc mọi viên tính bằng gỗ, đánh mầu khác nhau vừa đẹp, vừa dễ tính, dễ nhớ.

Điều thú vui là về sau, khi bàn tính gẩy của china được gia nhập sang ta, thì dáng vẻ của bọn chúng chẳng không giống gì với bàn tính của Lương cầm Vinh. Đáng phục không chỉ có thế là cả những quy tắc thống kê giám sát cộng, trừ nhân, chia cũng sẽ được Lương cầm Vinh nghĩ về ra trước rồi.

Cân voi to, đo giấy mỏng

Ngày xưa, quan tiền lại phong kiến trung hoa thường cậy nắm nước lớn, coi thường nước ta, cho vn là man-di hầu như rợ. Về tinh thần bất khuất kiên cường của phụ thân ông ta thì bọn chúng đã được nhiều bài học, tuy vậy về mặt công nghệ thì chúng không phục lắm.

Một lần sứ đơn vị Thanh là Chu Hy lịch sự nước ta. Vua Thánh Tông không nên Lương nắm Vinh ra tiếp. Hy nghe nói nước Nam bao gồm ông trạng đã khét tiếng về văn học âm nhạc, mà lại còn thông suốt cả toán học phải mới hỏi Lương cầm cố Vinh: "Có đề nghị ông làm cho sách Đại thành toán pháp, định thước đo ruộng đất, chế lên trên mâm tính của nước Nam đó không ?. Lương nỗ lực Vinh đạp: "Dạ, đúng thế. Nhân bao gồm con voi cực kỳ to sẽ kéo mộc trên sông, Chu Hy thách đố: "Trạng thử cân nặng xem con voi kia nặng từng nào ?".

Dứt lời, Vinh xăm xăm ráng cân đi cân voi. "Tôi e cái cân của ông hơi nhỏ tuổi so với con voi đấy". Hy cười nói: "Thì chia nhỏ voi ra". Vinh bình thản trả lời: “Ông định mổ thịt voi à ?. Mang lại tôi xin một miếng gan nhé”. Lương núm Vinh tỉnh thô không đáp.

Đến bến sông, Trạng chỉ về phía cái thuyền vứt không, sai lính dắt voi xuống thuyền. Vì voi nặng đề nghị thuyền nhún sâu xuống nước. Lương cầm Vinh đến lính đánh dấu mép nước bên thuyền rồi dắt voi lên. Tiếp theo, Trạng chỉ thị đổ đá xuống thuyền tính đến khi thuyền chìm tới đúng dấu cũ thì dừng đổ đá. Rứa rồi Trạng bắc có đá ra đi cân, đồng thời đến mời sứ đơn vị Thanh ra mà xem “cân voi".

Sứ Tàu bắt gặp cả sợ, nhưng lại vẫn tỏ ra bình tĩnh coi thường. Khi chấm dứt việc, Hy nói: "Ông cũng tốt đấy chứ, tiếng đồn quả ko ngoa. Ông đã cân nặng được voi to, vậy ông có thể đo được tờ giấy này dầy từng nào không ?". Sứ nói rồi xé một tờ giấy bản rất mỏng tanh từ một cuốn sách dày đưa mang đến Lương gắng Vinh, dĩ nhiên một chiếc thước.

Thấy giấy mỏng mà vạch phân tách ở thước lại thừa thô, Vinh nghĩ phút chốc rồi nói: "Ngài mang đến tôi mượn cuốn sách". Sứ chuyển ngay sách và cười nói: "Ông suy nghĩ sách tất cả dạy cách đây chăng ?. Xuất xắc ông cho công dụng đã ghi sẵn làm việc trong sách ?".

Lương cụ Vinh rước thước đo cuốn sách, tính nhẩm một lúc rồi nói bề dầy tờ giấy. Hiệu quả rất khớp với số lượng đã biết sẵn sinh hoạt nhà. Mà lại sứ không tin tài Lương cố gắng Vinh: "Ông đoán tìm cũng giỏi đấy!"

"Thưa không. Bài toán đo này hết sức dễ, ta chỉ việc đo bề dầy cả cuốn sách rồi chia hồ hết cho số tờ. Vấn đề đó tất cả khó gì đâu!

Sứ ngửa mặt lên chầu trời than: "Danh đồn quả ko sai. Nước nam giới quả gồm lắm tín đồ tài! Lương cố Vinh quả là kỳ tài!".

Ông suy nghĩ ra biện pháp cân đo tài tình trong cả trong dịp bất ngờ, đề nghị ứng phó cấp tốc chóng. Gặp mặt vật khổng lồ thì ông chia nhỏ. (Mà chia nhỏ tuổi một nhỏ voi sống new tài!). Còn chạm mặt vật bé dại thì ông lại gộp lại. Hợp lý và phải chăng ý tưởng của Lương gắng Vinh đó là mầm mống của phép tính vi phân (chia nhỏ) và tích phân (gộp lại) mà thời nay là phần lớn công cụ không thể không có được của toán học hiện đại?

Nên mừng hay sẵn sàng sẵn cho hậu sự?

Lương nuốm Vinh là một trong những ông cỗ áo giỏi, thông thạo văn chương, tốt giang ầm nhạc, tinh tường toán pháp. Ông còn khét tiếng về lòng mến dân cùng đức tính thẳng thắn trung thực. Ông hay mượn việc để răn dạy từ vua mang đến quan. Một hôm, cơ hội chầu trong triều, vua hớn hở nói cùng với Vinh: "Trẫm có khá nhiều con trai. Việc thiên hạ không việc gì phải thấp thỏm nữa!" Lương chũm Vinh tâu: "Lắm nam nhi là lắm giặc. Không lo lắng sao được. Vua lấy có tác dụng lạ hỏi: "Ta không rõ sao lại thế?.

Trạng tâu ko úp mở: "Ngôi báu chỉ bao gồm một. Bệ hạ có nhiều con trai càng có không ít sự tranh gianh ngôi báu. Như vậy nên lo lắm chứ!"

Đúng như "sấm" của Trạng. Kế tiếp con cháu nhà vua tranh giành ngôi thứ, chém thịt lẫn nhau, gây cảnh "nồi domain authority nấu thịt, cốt nhục tương tàn", tạo nên triều chính đổ nát, trăm họ lầm than. Chỉ cha chục năm sau khoản thời gian Thánh Tông mất, Mạc Đăng Dung sẽ nhận cơ hội mà cướp ngôi nhà Lê.